خسارت ناشی از بطلان معامله و بررسی اعتبار توافق طرفین در این باره

خسارت ناشی از بطلان معامله و مستحق للغیر درآمدن مبیع با توجه به رای وحدت رویه شماره 733 هیات عمومی دیوان عالی کشور عبارت است از محاسبه ثمن ﻃﺒﻖ ﻧﺮخ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮرم اﻋﻼﻣﯽ از ﺳﻮي ﺑﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰي؛اما معمولاً استرداد ثمن بر اساس این معیار،پاسخگوی زیان های وارده به خریدار نیست.

آیا توافق طرفین بر جبران خسارت به نحوی که مبالغ مورد حکم بیش از استرداد ثمن طبق شاخص تورم گردد،امکان پذیر است؟

اداره حقوقی قوه قضاییه در این مورد نظریه ای صادر نموده که در زیر درج می گردد:

خسارت ناشی از بطلان معامله در فرض مستحق للغیر درآمدن مبیع

نظریه شماره 7/99/65 مورخ 1399/2/10

اﺳﺘﻌﻼم:

در ﺿﻤﻦ ﺑﯿﻊ ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ زﻣﯿﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﺳﻤﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺷﺮط ﮔﺮدﯾﺪه ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﻠﮏ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻟﻠﻐﯿﺮ درآﻣﺪ ﻓﺮوﺷﻨﺪه ﺑﺎﯾﺪ از ﻋﻬﺪه ﺧﺴﺎرات ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ روز زﻣﯿﻦ ﺑﺮآﯾﺪ ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ دﻫﻪ ﻣﻠﮏ اﺑﺘﯿﺎﻋﯽ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻟﻠﻐﯿﺮ اﻋﻼم ﮔﺮدﯾﺪه آﯾﺎ ﺷﺮط ﺿﻤﻦ ﺳﻨﺪ رﺳﻤﯽ واﺟﺪ اﻋﺘﺒﺎر اﺳﺖ و ﺑﺎﯾﺪ ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺮ ﮐﺎرﺷﻨﺎس رﺳﻤﯽ ﻗﯿﻤﺖ روز ﻣﻠﮏ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﭘﺮداﺧﺖ ﺷﻮد ﯾﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻃﺒﻖ ﻧﺮخ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮرم اﻋﻼﻣﯽ از ﺳﻮي ﺑﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰي ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻗﯿﻤﺖ روز زﻣﯿﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ ﻋﻤﻞ ﺷﻮد ﻟﺬا ﺧﻮاﻫﺸﻤﻨﺪ اﺳﺖ دﺳﺘﻮر ﻓﺮﻣﺎﯾﯿﺪ ﺗﺎ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻣﺸﻮرﺗﯽ آن اداره ﮐﻞ ﻣﺤﺘﺮم را اﻋﻼم ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.

ﭘﺎﺳﺦ:ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ ﺧﺮﯾﺪار و ﻓﺮوﺷﻨﺪه داﯾﺮ ﺑﺮ اﯾﻦﮐﻪ در ﺻﻮرت ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻟﻠﻐﯿﺮ درآﻣﺪن ﻣﺒﯿﻊ، ﻓﺮوﺷﻨﺪه ﻣﮑﻠﻒ ﺑﻪ ﭘﺮداﺧﺖ ﻗﯿﻤﺖ ﻣﻠﮏ ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ روز ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺮ ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﺑﻪ ﺧﺮﯾﺪار ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺎ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻟﻠﻐﯿﺮ درآﻣﺪن ﻣﺒﯿﻊ ﮐﻼً ﯾﺎ ﺟﺰﺋﺎً، ﻓﺮوﺷﻨﺪه ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻘﺮرات ﻣﻮاد 10 و230 ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﯽ، ﻣﮑﻠﻒ ﺑﻪ ﭘﺮداﺧﺖ رﻗﻢ ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻏﺮاﻣﺖ ﺑﻪ ﺧﺮﯾﺪار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؛ اﻋﻢ از اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺒﻠﻎ ﻣﺬﮐﻮر ﮐﻤﺘﺮ ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺧﺴﺎرت وارده ﺑﺎﺷﺪ.

این مطلب با موضوع خسارت ناشی از بطلان معامله در فرض مستحق للغیر درآمدن مبیع تدوین گردیده است.