ساخت بنا در ملک دیگری چه عواقبی دارد؟ خلع ید یا جبران خسارت؟!

ساخت بنا در ملک دیگری و یا تصرف زمین توسط همسایه از طریق احداث بنا که در عمل با ورود به ملک غیر انجام می پذیرد؛ مُفهم وقوع غصب می باشد فلذا در اجرای مقررات غصب و در پی طرح دعوی خلع ید یا رفع تصرف عدوانی به صورت کیفری یا دعوی حقوقی، ضمانت اجرای آن پس گرفتن زمین تصرف شده و قلع و قمع مستحدثات است.

اما حقوق، علم اصل و استثناست! به این توضیح که مستند به لایحه قانونی راجع به رفع تجاوز و جبران خسارات وارده به املاک مصوب 1358/9/27 : در دعاوی راجع به رفع تجاوز و قلع ابنیه و مستحدثات غیرمجاز در املاک مجاور هرگاه محرز شود که طرف دعوی یا ایادی قبلی او قصد تجاوز نداشته و در اثر اشتباه در محاسبه ابعاد یا تشخیص موقع طبیعی ملک یا پیاده کردن نقشه ثبتی یا بعلل دیگری که ایجادکننده بناء یا مستحدثات از آن بی اطلاع بوده تجاوز واقع شده و میزان ضرر مالک هم با مقایسه با خساراتی که از خلع ید وقلع بناء و مستحدثات متوجه طرف می شود بنظر دادگاه نسبتاً جزئی باشد، در صورتیکه طرف دعوی قیمت اراضی مورد تجاوز را طبق نظر کارشناس منتخب دادگاه تودیع نماید دادگاه حکم به پرداخت قیمت اراضی و کلیه خسارات وارده و اصلاح اسناد مالکیت طرفین دعوی میدهد در غیر اینصورت حکم بخلع ید وقلع بناء مستحدثات غیرمجاز داده خواهد شد.

بنابراین با رعایت شرایط فوق ،حکم بر خلع ید اجرا نمی شود.اخیراً اداره حقوقی قوه قضاییه در خصوص نحوه ارزیابی قیمت ملک تصرفی و جبران خسارت مالک، نظریه مشورتی به شماره 7/1400/379 مورخ : ۱۴۰۰/۰۵/۱۹ صادر نموده که عین آن ذیلاً درج می گردد:

نظریه مشورتی در خصوص ساخت بنا در ملک دیگری

استعلام : در زمان احداث ساختمان توسط شخص « الف » به دلیل تبعیت از ساختمان های مجاور و صحیح نبودن جانمایی پلاک ها بخشی از ساختمان در پلاک مجاور قرار می گیرد . پس از بررسی های صورت گرفته مشخص می شود که موضوع مشمول لایحه قانونی راجع به رفع تجاوز و جبران خسارت وارده به املاک مصوب ۱۳۵۸ شورای  انقلاب است . که چنانچه ساختمان « الف » در دو طبقه باشد ، آیا میزان تجاوز و تعیین خسارت می باید با لحاظ فضای بالای زمین محاسبه شود یا صرفا ملاک محاسبه عرصه و خود زمین است ؟

پاسخ : برابر ماده واحده لايحه قانونی راجع به رفع تجاوز و جبران خسارت وارده به املاک مصوب ۱۳۵۸ شورای انقلاب ، متجاوز باید قیمت عرصه مورد تجاوز را طبق نظر کارشناس پرداخت کند . بدیهی است کارشناس در تعیین قیمت عرصه به میزانی که تجاوز شده ، کلیه عوامل و جوانب امر از قبیل تراکم را نیز مورد توجه قرار خواهد داد .

پیشنهاد بازدید:

1-نمونه لایحه دفاعیه خلع ید

2-نمونه رای خلع ید و قلع و قمع

از ارائه مشاوره رایگان معذوریم.

 

30 دیدگاه. Leave new

  • سلام یه قطعه زمین خریدم وساخت کردم دیوارحیاطم کارکردم الان متوجه شدم نصف حیاط خلوتم زمین همسایم هست ممنون میشم راهنمایی کنید اگه همسایه شاکی بشه چه حکمی داره تخریب هستش یانقدی،
    باتشکر

    پاسخ
    • مسعود فریدنی وکیل دعاوی
      2022-06-06 22:45

      سلام
      در چنین مواردی،اصولاً همسایه می تواند حسب مورد با طرح دعاوی خلع ید و قلع و قمع یا رفع تصرف عدوانی و قلع و قمع،خواهان رفع تصرف شما و اعاده وضع به حال سابق شود مگر اینکه موضوع، مشمول «قانونی راجع به رفع تجاوز و جبران خسارات وارده به املاک» باشه که از توضیح شما این طور برنمیاد.
      متن قانون اشاره شده در زیر درج می گردد:
      ‌لایحه قانونی راجع به رفع تجاوز و جبران خسارات وارده به املاک ‌مصوب 1358.9.27
      ‌ماده واحده – در دعاوی راجع به رفع تجاوز و قلع ابنیه و مستحدثات غیر مجاز در
      املاک مجاور هر گاه محرز شود که طرف دعوی یا ایادی قبلی او‌قصد تجاوز نداشته و در
      اثر اشتباه در محاسبه ابعاد یا تشخیص موقع طبیعی ملک یا پیاده کردن نقشه ثبتی یا
      به علل دیگری که ایجادکننده بناء یا‌مستحدثات از آن بی‌اطلاع بوده تجاوز واقع شده
      و میزان ضرر مالک هم با مقایسه با خساراتی که از خلع ید و قلع بنا و مستحدثات
      متوجه طرف‌می‌شود به نظر دادگاه نسبتاً جزیی باشد در صورتی که طرف دعوی قیمت اراضی
      مورد تجاوز را طبق نظر کارشناس منتخب دادگاه تودیع نماید دادگاه‌حکم به پرداخت
      قیمت اراضی و کلیه خسارات وارده و اصلاح اسناد مالکیت طرفین دعوی می‌دهد و در غیر
      این صورت حکم به خلع ید و قلع بناء و‌مستحدثات غیر مجاز داده خواهد شد.
      ‌تبصره 1 – منظور از قیمت اراضی در این ماده بالاترین قیمت آن از تاریخ تجاوز تا
      تاریخ صدور حکم خواهد بود.
      ‌تبصره 2 – در صورتی که تجاوز به راضی مجاور موجب کسر قیمت باقیمانده آن نیز بشود
      در احتساب ضرر مالک اراضی، منظور خواهد شد.
      ‌تبصره 3 – مقررات این قانون نسبت به دعاوی مطروحه‌ای که تا تاریخ لازم‌الاجرا شدن
      این قانون به حکم قطعی منتهی نشده لازم‌الرعایه است و‌هرگاه حکم قطعی صادر شده و
      اجراء نشده باشد ذینفع می‌تواند با استناد به این قانون ظرف مدت 2 ماه از تاریخ
      لازم‌الاجرا شدن این قانون تقاضای‌اعاده دادرسی نماید.

      پاسخ
  • آرینا
    2022-07-15 06:15

    سلام ما یه زمین گرفتیم و الان دوطبقه ساختیم بعد یه مدت یه نفر پیداشدو گفت زمین بالایی زمین منه و دارم براش جواز میگیرم منم درست میکنم پدرم بهش گفت که این زمین مال یک فرد دیگر است که دیروز مراجعه کرده بعد از ان مرد از ما شاکی شد و الان شکایت کرده گفته زمین من را تصرف کردع اند زمین با کارشناسی دادگاه خریداری شدع چون با پسر خاله م ۳ دنک ۳دنک گرفتیم و اونم یتیم و سرپرست دادگاه بدون کارشناسی اجازه خرید با پول اونو رو نمیداد

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2022-07-15 22:56

      سلام
      متاسفانه فرصت مشاوره رایگان نیست-مشاوره ها به جهت گرفتن وقت با پرداخت هزینه انجام میشه

      پاسخ
  • فواد
    2022-08-10 17:31

    سلام و درود اگر زمینی قسمت فنداسیون منزل مسکونی در حد ۱۰ سانت به دلیل ریزش زمین مجاور در زمان بتون ریزی وارد ان زمین شده باشد ولی دیوار ها در زمین اصلی واقع شده باشد حکم ان چیست؟

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2022-08-11 23:28

      سلام
      دقیق متوجه منظورتون نشدم ولی مالکیت زمین ، سطح و زیر سطح ملک را در بر می گیرد و مالک می تواند اقدام حقوقی علیه همسایه معمول دارد منتها به نظر مورد مشمول لایحه قانونی راجع به رفع تجاوز و جبران خسارات وارده به املاک است که مقرر داشته است:
      در دعاوی راجع به رفع تجاوز و قلع ابنیه و مستحدثات غیر مجاز در
      املاک مجاور هر گاه محرز شود که طرف دعوی یا ایادی قبلی او‌قصد تجاوز نداشته و در
      اثر اشتباه در محاسبه ابعاد یا تشخیص موقع طبیعی ملک یا پیاده کردن نقشه ثبتی یا
      به علل دیگری که ایجادکننده بناء یا‌مستحدثات از آن بی‌اطلاع بوده تجاوز واقع شده
      و میزان ضرر مالک هم با مقایسه با خساراتی که از خلع ید و قلع بنا و مستحدثات
      متوجه طرف‌می‌شود به نظر دادگاه نسبتاً جزیی باشد در صورتی که طرف دعوی قیمت اراضی
      مورد تجاوز را طبق نظر کارشناس منتخب دادگاه تودیع نماید دادگاه‌حکم به پرداخت
      قیمت اراضی و کلیه خسارات وارده و اصلاح اسناد مالکیت طرفین دعوی می‌دهد و در غیر
      این صورت حکم به خلع ید و قلع بناء و‌مستحدثات غیر مجاز داده خواهد شد.
      ‌تبصره 1 – منظور از قیمت اراضی در این ماده بالاترین قیمت آن از تاریخ تجاوز تا
      تاریخ صدور حکم خواهد بود.
      ‌تبصره 2 – در صورتی که تجاوز به راضی مجاور موجب کسر قیمت باقیمانده آن نیز بشود
      در احتساب ضرر مالک اراضی، منظور خواهد شد.

      پاسخ
    • سلام برادرم یک‌زمین که متعلق به پدربزرگم هست به اسم زنش سند زده و روی تین زمین خونه‌ای کمیته‌ای متعلق به پدربزرگم است که هنوزهم قسط میدن تکلیف زمین وخونه وچاه آبو بقیه چیزا چی میشه

      پاسخ
      • مسعود فریدنی
        2022-09-11 22:17

        سلام بر شما
        این موارد، مشاوره محسوب میشه و مستلزم پرداخت هزینه هست میبخشید که فرصت پاسخ دهی رایگان نیست.

        پاسخ
  • سلام ما یه زمین خریدیم توش خونه ساختیم
    الان یک نفر پیدا شده میگه زمین واسه منه و حکم تخریب گرفتم
    آیا میتونه تخریب کنه ؟

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2022-10-02 22:21

      سلام بر شما
      این موارد، مشاوره محسوب میشه و مستلزم پرداخت هزینه هست میبخشید که فرصت پاسخ دهی رایگان نیست.

      پاسخ
  • افشار
    2022-12-15 11:52

    سلام دوتا برادر زمین ۳ دانگ ۳دانگ داریم که باهم ساختیم وطبقه بالای را برادر سوم خودش ساخته که شریک زمین نیست چگونه باید تقسیم کنیم

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2023-01-15 21:28

      سلام
      پرسش تون مبهمه-برادر سوم اگر بدون رضای شما ساخته، مالکیتی نداره و غاصبه.اگر با اذن شما یا با توافق ساخته، باید مفاد اذن و حدود اون و نیز مفاد قرارداد رو ملاک قرار داد برای تشخیص حقوق مالکانه برادر سوم و کیفیت تقسیم.

      پاسخ
  • سلام وقتتون بخیر
    یک زمین کشاورزی که دارای سند هست،همسایه سال پیش شخم زد و محصولش و کاشت و برداشت کرد با شکایت هم بجایی نرسید
    امسال هم شخم زده و میخواد بکاره
    اگر بزاریم بعد از کاشت محصولش، زمین و شخم بزنیم جرم حساب میشه؟

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2023-09-18 01:19

      درود
      درست یا نادرست درشکایت نخست به جایی نرسیده اید بنابراین تا قبل از اینکه مالکیت تان را در مورد قسمت مورد اختلاف از طریق قضایی اثبات نکرده اید، تصرفی در آن ننماید و الا محکوم می شوید.

      پاسخ
      • فریدون فرخ
        2024-01-26 19:21

        با سلام و سپاس از راهنمایی های سودمند شما .
        سئوال : شخص الف زمینی دارای سند مالکیت داشته طی مبایعه نامه عادی نصف زمین را به شخص ب فروخته و ثمن را دریافت نموده اما این معامله ثبت رسمی نشده ، پس از مدتی بهر دلیل شخص الف ثمن دریافتی را به شخص ب مسترد داشته و معامله را فسخ نموده . اما بر اثر جهل و بی توجهی با تصور اینکه ثبت رسمی انجام نشده مسئله را پایان یافته تلقی نموده و رسید استرداد وجه ثمن را از شخص ب دریافت ننموده . آنگاه شخص الف در این زمین ۲۰ واحد در مجتمعی ۵ طبقه ای احداث مینماید و همه این واحد ها را میفروشد ‌ خریداران نیز بدون اطلاع از سابقه امر ، طی ۱۵ سال گذشته به روش قانونی معمول با استعلام از شهرداری ، دارایی و ثبت املاک به اشخاص دیگری فروخته و ثبت مینمایند و به اصطلاح هر واحد بارها مورد نقل و انتقال قانونی و ثبتی قرار گرفته . اینک پس از ۱۵ سال همان شخص ب در حالیکه شخص الف فوت نموده طی ۲۰ دادخواست از آخرین خریداران و مالکین دارای سند مالکیت ثبتی و رسمی شکایت نموده و درخواست سهم خود را بر اساس همان مبایعه نامه با شخص الف نموده . لطف فرمایید راهکار چیست و مالکین رسمی فعلی چه جوابی به این شکایت باید بدهند ؟

        با سپاس از راهنمایی عالمانه حضرتعالی . فریدون فرخ

        پاسخ
        • مسعود فریدنی
          2024-04-12 12:02

          درود بر شما
          دیر پاسخ میدم چون نمیرسم پیام ها رو به موقع پاسخ بدهم.
          طبق شرح شما، یک نسخه از مبایعه نامه در اختیار ب می باشد با این شرایط تنها می توان دعوی تایید اقاله را مطرح نمود البته اگر دلیل اثبات داشته باشید/ کار مشکلی هست اگر ادله محکمی برای اثبات اقاله ندارید بهتره با طرف مصالحه کنید.به شرطی که ب هم دست از زیاده خواهی بردارد و خواسته خود را تعدیل نماید.

          پاسخ
  • سلام علیکم حدود ۱۰ سال پیش امام جماعت و هیئت امنا از عرصه مسجدی که سند آن بنام دولت (سازمان مسکن و شهرسازی)است و به اوقاف واگذار نشده بدون اطلاع و توافق و قرارداد با آن و بدون اخذ مجوز از شهرداری، ۲۳۰ متر تجاری ساختند الان ادعای مالکیت بر اعیان تجاری را دارند و یکی از مغازه‌ها را نیز فروخته‌اند امام جماعت و هیئت امنای جدید چطور می‌توانند اقدام کنند؟ با تشکر

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2024-03-20 14:39

      درود
      دیر پاسخ میدم چون نرسیدم پیام ها رو ببینم.
      دو اظهارنامه به اداره کل مسکن و شهرسازی و شهرداری ارسال نمایند به ترتیب جهت طرح دعوی خلع ید و تشکیل پرونده در کمیسیون ماده 100 با شرح کامل ماوقع

      پاسخ
  • ملیکا
    2024-01-10 20:02

    سلام

    شخص الف یک قطعه زمین با پلاک ثبتی مشخص از شخص ب خریده ، سپس آن زمین را پس از یکسال به شخص ج فروخته ، شخص ج با دریافت پروانه ساخت ، مبادرت به ساخت تعداد ده واحد آپارتمان در پلاک ثبتی مذکور نموده و به افراد متعدد دیگری فروخته ، بعد از این معاملات شخص د با ادعای مالکیت اقامه دعوا نموده و مدعی است ، شخص ب من غیر حق پلاک مذکور را فروخته و در دادگاه نیز دعوای خود مبنی بر غاصب بودن شخص ب را ثابت نموده است ، سپس برعلیه همه ایادی دادخواست بطلان معاملات ایادی متعاقبه ، ابطال اسناد صادره ، مطالبه اجرت المثل(منافع ) خلع ید و قلع و قمع با احتساب خسارت دادرسی و حق الوکاله وکیل مطرح نموده است .

    ۱- وکیل خواندگان با استناد به تلف حکمی تقاضای رد دادخواست خواهان را دارد.
    ۲-خواندگان مدعی هستند نسبت به مستحق للغیر بودن مورد معامله جاهل بوده اند ، و این ادعای خواندگان مورد انکار و رد خواهان واقع شده ، و او مدعی علم خواندگان است ، در هر صورت کیفیت جبران خسارات و غرامات چگونه خواهد بود؟
    ۳- تصمیم شما در خصوص منافع مورد ادعا چیست

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2024-03-20 14:59

      درود
      دیر پاسخ میدم چون نرسیدم پیام ها رو ببینم.
      بزرگوار این موارد مفصله و بهتره در موقعیت دیگری و با پرداخت هزینه مشاوره بگیرید چون بنده که فرصت مشاوره رایگان ندارم حقیقتاً
      با این حال غالب دادگاه ها اعتقادی به تلف حکمی ندارند ، رای وحدت رویه 810 هم بیانگر این رویه است.
      آقا یا خانم د ، بنا بر شرحی که فرمودید مالک هست و باید در مورد خلع ید و قلع و قمع مستحدثات به نفع او رای صادر شود–در مورد منافع و اجرت المثل هر متصرف به میزان استفاده و زمان تصرف در قبال مالک یعنی د مسئولیت دارد.
      قراردادهای انجام گرفته روی ملک د هم باطل است و خریدار به شرط جهل به مستحق للغیر بودن می تواند طبق رای وحدت رویه 811 قیمت روز ملک را ضمن دعوی بطلان از فروشنده مطالبه نماید

      پاسخ
  • حسین محمدی
    2024-04-05 21:15

    سلام.
    زمین خریدم‌.امروز مهندس بنیادمسکن اومد که زمین من رو چهارمیخ تحویل بده.امروز وقتی اومد سرزمین.متوجه شدیم که همسایه کناری نیم متر داخل زمین من اومده و ساخت و ساز کرده و فونداسیون و ستون های طبقه همکف رو اجرا کرده.سقف هنوز زده نشده.لطفا منو راهنمایی کنین که چجوری شکایت کنم؟مالک یا مهندس ناظر کی مقصره؟؟

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2024-04-12 22:24

      درود بر شما
      دیر پاسخ میدم چون نمیرسم پیام ها رو به موقع ببینم.
      قاعدتاً دعوی خلع ید،قلع و قمع و مطالبه اجرت المثل علیه مالک
      می توان دعوی مطالبه خسارت را علیه مهندس ناظر هم مطرح نمود مگر اینکه اشتباه منتسب به مهندس ناظر نباشد و فرضاً ناشی از ارائه اطلاعات غلط مالک به مهندس ناظر باشد

      پاسخ
  • رضا محبی
    2024-04-27 05:08

    سلام من داداشم اومد تو زمین پدریم که منو داداشم از بابام خریداری کردیم خونه درست کرده که قولنامه هم موجوده پدرمم تو قیده حیاط الان باید چیکار کنم میشه یه راهنمایی بکنید ممنون میشم

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2024-05-28 18:18

      سلام
      مالک می تواند حسب مورد دعوی خلع ید و قلع و قمع و یا رفع تصرف عدوانی و قلع و قمع مطرح نماید. دعوی نخست در فرض داشتن سند مالکیت و دومی در فرض قولنامه ای بودن مطرح می شود.

      پاسخ
  • وریا
    2024-05-03 00:13

    سلام من توحیاط پدر بزرگم خونه ساختم پدربزرگم خودش اجازه داد بعد درست کردن خونه وتکمیل شدن یکی از عمو هام گفت اینجا مال منه سندشو دارم تکلیف من چیه میشه راهنمایم کنید ممنون

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2024-05-28 20:23

      سلام
      اگر تاریخ انتقال به عموی شما، مقدم بر اجازه پدربزرگ است، حق با عموست و الا خیر منتها باید اجازه پدربزرگ یا انتقال یا هبه یا صلح ( هر چه ماهیت توافق یا اجازه بوده ) را اثبات نمایید.

      پاسخ
  • سلام وقت بخیر
    من یک باغ خریداری کردم که کل زمین 1000 متر میباشد در این باغ ی استخر 50 متر میباشد که فروشنده در هنگام فروش قید کرده به استثنای استخر ولی زمین مال صاحب باغ الان من چه کاری میتوانم انجام دهم

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2024-10-24 01:15

      سلام با توجه به توافق شما، استخر از ملک مورد معامله، مستثنی شده و به شما منتقل نشده و از آن فروشنده هست.

      پاسخ
  • اسماعیل
    2024-07-12 11:56

    سلام
    چند سال پیش یه زمبن ۶۰ متری که اطراف ساخته شده خریداری کردم امروز که بعدچندسال مراجعه کردم مشاهده کردم یه نفر شناژ و آرمورتور بندیش کرده
    چطور باید ازش شکایت کنم با چه طرح دعوای

    پاسخ
    • مسعود فریدنی
      2024-11-16 23:07

      سلام
      اگر سند مالکیت یا حکمی که اثبات کننده مالکیت شماست، در اختیار دارید، دعوی خلع ید و قلع و قمع مطرح نمایید و الا دعوی رفع تصرف عدوانی مطرح نمایید.

      پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Fill out this field
Fill out this field
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.