مالکیت گورستان های متروکه که در محدوده یا حریم شهرها واقع شده اند از این جهت محل اختلاف است که آیا هر گورستان متروکه ای، موقوفه تلقی می شود یا برای وقفی دانستن گورستان متروکه،رعایت الزامات و تشریفات و ارکان عقد وقف ضروری است.
اداره حقوقی قوه قضاییه در این باره نظریه ای صادر نموده است که به درستی معیار تشخیص موقوفه بودن و یا مالکیت گورستان های متروکه را ارائه نموده است.نظریه مورد نظر به این قرار است:
نظریه مشورتی شماره 716/99/7 مورخ 18/06/1399 در مورد مالکیت گورستان های متروکه
استعلام : به استحضار می رسانند وفق تبصره ۶ ماده ۹۶ قانون شهرداری ها مصوب ۱۳۳۴ با اصلاحات و الحاقات بعدی : انهار متروکه ، معابر ، درختان ، گورستان های عمومی به عنوان ملک عمومی محسوبند نسبت به تبدیل املاک عمومی که تغیر شکل داده اند با مجوز شورای اسلامی با تبديل احسن این املاک ، آن ها را به فضای سبز و نظایر آن تخصیص می دهد اخيرا ادارات اوقاف بر این امر ایراد وارد کرده و گورستان های عمومی و اماکنی چون حمام های عمومی متروکه را به عنوان ملک موقوفی تلقی کرده و مالکیت آن را در اختیار و مالکیت ادارات اوقاف می داند خواهشمند است در این خصوص اظهار نظر فرمایید
پاسخ : اولا با توجه به تعریف و اوصاف « وقف » که در مواد ۵۵ به بعد قانون مدنی بیان شده است ، وقف باید از جانب مالک و بر اساس قانون انجام شود و عنوان مال از قبیل گورستان عمومی یا حمام عمومی به تنهایی دلالت بر موقوفه بودن مال نمی کند . بنابراین ، مدعی وقف باید وقف نامه با سند معتبر که دلیل موقوفه بودن مال باشد ، در اختیار داشته باشد و با ادعای مزبور در مرجع صالح به اثبات رسیده باشد.
ثانياً ، ماده یک قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب ۱۳۶۳ با اصلاحات و الحاقات بعدی که مقرر داشته است : « از تاریخ تصویب این قانون سازمان حج و اوقاف و امور خیریه تغییر نام می یابد و امور ذیل به عهده این سازمان واگذار می گردد . ۵- انجام امور مربوط به گورستان های متروکه موقوفه ای که متولی معین ندارد و اتخاذ تصمیم لازم در مورد آنها … » ناظر بر گورستانهای مترو که موقوفه » است و شامل گورستان های متروکه غیر موقوفه نمی شود . همچنین نظریه شماره ۵۹۱۷ مورخ ۱۵/۴/۱۳۷۳ شورای نگهبان در مورد گورستان های متروکه که در آن آمده است : « با توجه به بند « ۵ » ماده یک قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه » که انجام امور مربوط به گورستان های متروکه موقوفه ای را که متولی معین ندارد به عهده سازمان گذاشته است و با عنایت به ماده ( ۱۸ ) قانون مذکور ، از زمان لازم الاجرا شدن آن قانون ، اطلاق تبصره ۶ ماده ( ۹۶ ) قانون شهرداری و ماده ( ۴۵ ) آیین نامه مالی شهرداری ها لغو شده است … » موید این استنباط است .
این مطلب در خصوص مالکیت گورستان های متروکه توسط مسعود فریدنی ( وکیل پایه یک دادگستری) تدوین گردیده است.
6 دیدگاه. Leave new
سلام شهرداری در سال 71یک قطعه زمین از قبرستان متروک فروخته به مزایده گذاشته و واگذار کرده آیا اوقاف می‌تواند مدعی باشد
سلام.می بایست موقوفه بودن را اثبات نماید.
سلام ،در منطقه 1 -محله حصاربوعلی دو قطعه زمین که قبلا گورستان محله بوده و واقف ان این زمین ها را برای این موضوع وقف نموده است وجود دارد گه شهرداری این دو زمین را بخشی فضای ورزشی و بخش دیگر ان را بصورت فضای سبز نموده است و در حال حاضر از محل این زمین های ورزشی درامد کسب نموده و ان را به محل جهت استفاده در مسجد و حسینیه نمی دهد .فرض اهالی این است که عایدات این زمین ها باید در اختیار محل جهت استفاده برای امورات ذکر شده باشد.لطفا در این مورد نظرات قانون را اعلام فرمائید.
سلام این موارد مشاوره محسوب میشه و مستلزم پرداخت هزینه مشاوره ولیکن تبصره چهار از ماده 5 لايحه قانوني نحوه خريد و تملك اراضي و املاك براي اجراي برنامه هاي عمومي، عمراني و نظامي دولت را ملاحظه نمایید.
سلام وعرض ادب بنده زمینی دارم کهازابتدادرمالکیت پدربزرگ بعد مادربزرگمان بوده بیش از حدودایکصدوپنجاه سال پیش واساسا همه روستامیدانندنه وقف
بوده نه قبرستان این زمین بین سی نفرازورثه تقسیم شده وبین
هم خریدوفروش انجام شده وحدودهشت ساختمان مسکونی
هم داردجدیدااداره اوقاف امده از
بنده که اخرین قطعه به کوه میباشم شکایت کرده که زمین شماگورستان متروکه قد
یمیست وشما تصرف عدوانی نمودیددرصورتیکه هیچگونه مستنداتی نداردفقطمدعی است
وقف معاطاتی وگورستان متروکه
میباشددوسال پرونده مادردادسرا
درحال رسیدگی است خواهان هم
هنوزهیچ مستنداتی نتوانسته ارائه دهدبنده سندتکبرگ هم دارم
نمیدانم اخرش چه خواهدشد
درود-مشاوره اصولی، از طریق رویت و مطالعه مدارک و با پرداخت هزینه انجام میشه.ولی اثبات وقوع عقد و تحقق قبض، لازمه پذیرش ادعای وقفیت هست، وقفیتی که خلاف اصل و مستلزم ارائه دلیله.