قلع و قمع مستحدثات در تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ ها و مساله مرور زمان مورد توجه بسیاری از متهمین جرم تغییر غیرمجاز اراضی کشاورزی است.
سوال این است که آیا در صورت تاخیر در اجرای ضمانت اجراهای جرم مذکور، موضوع مشمول مرور زمان اجرای حکم می گردد یا خیر؟
اداره حقوقی در این مورد نظریه ای صادر نموده که در زیر درج می گردد:
قلع و قمع مستحدثات در تغییر کاربری
نظریه شماره 7/99/38 مورخ 1399/2/6
اﺳﺘﻌﻼم: ﺷﺨﺼﯽ ﺑﻪ اﺗﻬﺎم ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮي ﻏﯿﺮ ﻣﺠﺎز اراﺿﯽ زراﻋﯽ ﺑﻪ ﺟﺰاي ﻧﻘﺪي و ﻗﻠﻊ ﻗﻤﻊ ﺑﻨﺎ ﻣﺤﮑﻮم و ﺑﺎ ﻗﻄﻌﯿﺖ ﺣﮑﻢ در ﺳﺎل 1392، ﭘﺮوﻧﺪه ﺑﻪ اﺟﺮاي اﺣﮑﺎم ارﺳﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ. دﺳﺘﻮر ﻻزم ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﻣﻮال ﻣﺤﮑﻮم و اﺟﺮاي ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ ﺻﺎدر ﺷﺪه؛ ﻟﯿﮑﻦ ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺪم ﺣﻀﻮر ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه اداره ﺷﺎﮐﯽ ﯾﺎ ﺗﻌﻠﻞ ﻣﺮﺟﻊ اﻧﺘﻈﺎﻣﯽ ﺗﺎﮐﻨﻮن اﺟﺮا ﻧﺸﺪه و اﻗﺪاﻣﺎت ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﻣﻮال ﻧﯿﺰ ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺑﻪ وﺻﻮل ﺟﺰاي ﻧﻘﺪي ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. آﯾﺎ اﺟﺮاي ﺣﮑﻢ ﻣﺸﻤﻮل ﻣﺮور زﻣﺎن اﺳﺖ؟
ﭘﺎﺳﺦ: ﺟﺮم ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮي ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺎده 3 ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻔﻆ ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ زراﻋﯽ و ﺑﺎغﻫﺎ ﻣﺼﻮب 1374 ﺑﺎ اﺻﻼﺣﺎت و اﻟﺤﺎﻗﺎت ﺑﻌﺪي، از ﺟﺮاﯾﻢ آﻧﯽ اﺳﺖ؛ زﯾﺮا ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺎدي ﺟﺮم ﻣﺬﮐﻮر در ﻫﻤﺎن زﻣﺎن ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ داده ﺷﺪه، واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﻟﺬا ﺑﺎ ﺣﺼﻮل ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻘﺮر در ﻗﺎﻧﻮن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸﻤﻮل ﻣﺮور زﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ و در ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﺑﺎ اﺣﺮاز ﺗﺤﻘﻖ ﺑﺰه ﯾﺎدﺷﺪه، ﺣﮑﻢ ﻣﺤﮑﻮﻣﯿﺖ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﺻﺎدر و ﻗﻄﻌﯽ ﮔﺮدد، ﺑﺎ اﻧﻘﻀﺎي ﻣﺪت 5 ﺳﺎل از ﺗﺎرﯾﺦ ﻗﻄﻌﯿﺖ ﺣﮑﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻋﻠﺘﯽ ﺣﮑﻢ ﻣﺤﮑﻮﻣﯿﺖ اﺟﺮا ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎده 107 ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺠﺎزات اﺳﻼﻣﯽ ﻣﺼﻮب 1392 و ﺑﻨﺪ«ث» آن اﺟﺮاي ﻣﺠﺎزات ﺗﻌﺰﯾﺮي ﻣﻨﺪرج در ﺣﮑﻢ ﯾﻌﻨﯽ ﺟﺰاي ﻧﻘﺪي ﻣﻘﺮر در ﺣﮑﻢ ﻣﻮﻗﻮف ﻣﯽﺷﻮد و ﻟﮑﻦ ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ ﺑﻨﺎ ﮐﻪ ﺟﺰء ﻻﯾﻨﻔﮏ ﺣﮑﻢ ﮐﯿﻔﺮي اﺳﺖ ﭼﻮن ﻣﺎﻫﯿﺖ ﻣﺠﺎزات را ﻧﺪارد و اﻣﺮي ﺣﻘﻮﻗﯽ اﺳﺖ، ﻟﺬا ﻣﺸﻤﻮل ﻣﺮور زﻣﺎن ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺎده 107 قانون اﺧﯿﺮاﻟﺬﮐﺮ ﻧﻤﯽﮔﺮدد (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮض ﺳﺆال)
گفتنی است ﻣﺎده 107 ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺠﺎزات اﺳﻼﻣﯽ مقرر داشته است:
ماده ۱۰۷- مرور زمان، اجرای احکام قطعی تعزیری را موقوف می کند و مدت آن از تاریخ قطعیت حکم به قرار زیر است:
الف- جرائم تعزیری درجه یک تا سه با انقضای بیست سال
ب- جرائم تعزیری درجه چهار با انقضای پانزده سال
پ- جرائم تعزیری درجه پنج با انقضای ده سال
ت- جرائم تعزیری درجه شش با انقضای هفت سال
ث- جرائم تعزیری درجه هفت و هشت با انقضای پنج سال
تبصره ۱- اگر اجرای تمام یا بقیه مجازات موکول به گذشتن مدت یا رفع مانعی باشد، مرور زمان از تاریخ انقضای آن مدت یا رفع مانع محاسبه می شود.
تبصره ۲- مرور زمان اجرای احکام دادگاههای خارج از کشور درباره اتباع ایرانی در حدود مقررات و موافقتنامه های قانونی، مشمول مقررات این ماده است.
این مطلب با موضوع قلع و قمع مستحدثات در تغییر کاربری اراضی کشاورزی تدوین گردیده است.