شرایط منفسخ شدن قرارداد در حقوق ایران چیست

شرایط منفسخ شدن قرارداد در قانون ایران و توضیحاتی درباره دادخواست تایید انفساخ و آثار حقوقی انفساخ قرارداد و انواع انفساخ را در این مقاله ملاحظه نمایید.

شرایط منفسخ شدن قرارداد و مباحثی مانند آثار حقوقی و ترتیب طرح دادخواست اعلام یا تایید انفساخ و تفاوت انفساخ با فسخ،بطلان و اقاله از موضوعاتی هستند که به اختصار در مورد آنها توضیحاتی ارائه می نماییم.

سوالات مربوط به شرایط منفسخ شدن قرارداد

• انفساخ یعنی چه؟
• تفاوت انفساخ با فسخ،اقاله و بطلان چیست؟
• آثار حقوقی انفساخ چیست؟
• انواع انفساخ قرارداد کدامند؟
• دادخواست تایید انفساخ یا دادخواست اعلام انفساخ؟!

انفساخ قرارداد چیست

انفساخ قرارداد یعنی از میان رفتن و انحلال خودبخودی قرارداد.بنابراین یکی از شرایط منفسخ شدن قرارداد آن است که بر اساس مبنایی قانونی یا قراردادی، قرارداد از میان می رود و نیازی نیست که ذینفع و کلاً طرفین قرارداد انفساخ یا منفسخ شدن قرارداد را به طرف مقابل اعلام نمایند. بعد از محقق شدن انفساخ ،عقد و قرارداد منفسخ شده از بین رفته است و چنانچه اطراف قرارداد بر ادامه رابطه قراردادی نظر داشته باشند بایستی قرارداد و توافق جدیدی انجام پذیرد.

تفاوت انفساخ با فسخ،اقاله و بطلان چیست؟

در انفساخ نیازی به اعلام اراده مبنی بر منفسخ تلقی کردن قرارداد نیست حال آنکه برای فسخ قرارداد،مشروط له بایستی اراده خود مبنی بر فسخ را به طریقی به طرف مقابل اعلام نماید. اقاله به معنای تراضی به از بین بردن و انحلال قرارداد است یعنی قرارداد معتبر و صحیح بوده است ولی طرفین به انگیزه های مختلف توافق به بر هم زدن قرارداد می نمایند. بنابراین مبنا و پایه اقاله،توافق طرفین بعد از وقوع عقد است بدون آنکه در موقع عقد در این باره توافقی نموده باشند.نام دیگر اقاله «تفاسخ» است که بعضاً با فسخ و انفساخ اشتباه گرفته می شود. در حالی که در انفساخ یا مبنای منفسخ شدن و منحل شدن قرارداد،توافق ضمن عقد است یا حکم قانون. بطلان یعنی وضعیتی که از اساس قرارداد معتبری حایز وجود حقوقی نگردیده است.در حالی که در انفساخ قرارداد معتبر و صحیح است ولی بعدها در اثر حکم قانون و یا تحقق شرط فاسخ ،منفسخ می گردد.

آثار حقوقی انفساخ چیست؟

انفساخ نیز مانند فسخ ناظر به آینده است و در گذشته اثر ندارد.اما از نظر اینکه آیا می توان در انفساخ قراردادی شرط نمود که انفساخ اثر قهقرایی داشته باشد یعنی از بدو تشکیل قرارداد موثر باشد،باید تامل بیشتری نمود.

انواع انفساخ قرارداد کدامند؟

انفساخ از حیث مبنای وجودی آن به انفساخ قراردادی و انفساخ قانونی تقسیم می گردد در انفساخ قانونی حکم قانون تعیین کننده در منفسخ شدن قرارداد است. برای نمونه در ماده 951 قانون مدنی آمده است: « کلیه عقود جائزه بموت احد طرفین منفسخ می‌شود و هم‌چنین به سفه در مواردی که رشد معتبر است.» یکی از عقود جایز (یعنی عقود و قراردادهایی که اصولاً هر یک از طرفین می توانند هر زمان آن را فسخ نمایند)عقد وکالت است. همین طور در ماده 387 قانون مدنی مقرر داشته است: « اگر مبیع قبل از تسلیم بدون تقصیر و اهمال از طرف بایع تلف شود بیع منفسخ و ثمن باید به مشتری مسترد گردد مگر این که بایع برای‌ تسلیم به حاکم یا قائم مقام او رجوع نموده باشد که در اینصورت این صورت تلف از مال مشتری خواهد بود.» این موارد جزو موارد انفساخ قانونی قراردادها هستند. در انفساخ قراردادی مبنای منفسخ شدن قرارداد، شرط طرفین در قرارداد است.برای نمونه در مبایعه نامه قید می گردد که چنانچه خریدار تا تاریخ معین تمام ثمن را نپردازد،قرارداد منفسخ است. و یا در قرارداد مشارکت در ساخت شرط می شود چنانچه سازنده تا تاریخ معینی سازه مورد قرارداد را به مرحله ای از عملیات ساخت مثلاً اسکلت بندی نرساند،قرارداد به خودی خود منفسخ می گردد.

دادخواست تایید انفساخ یا دادخواست اعلام انفساخ

شرایط منفسخ شدن قرارداد به اجمال در بالا بیان شد اما باید توجه داشت که اطلاع از رویه قضایی و تفسیر مفاد قرارداد و جزییاتی دیگر در مورد شرایط منفسخ شدن قرارداد اقتضا می نماید که همواره از مشاوره وکلای باتجربه در زمینه امور قراردادها بهره برد. مساله بعد این است که با وجود آنکه قرارداد به حکم قانون یا قرارداد منفسخ شده است با این حال طرف مقابل از قبول انحلال قرارداد و اجرای آثار آن مانند رد ثمن یا مبیع در عقد بیع خودداری می نماید. در اینجا چون حق ذینفع مورد انکار طرف مقابل قرار گرفته است،چاره ای جز طرح دعوی برای گرفتن حکم انفساخ نیست.به باور ما چون انفساخ قبلاً به طور قهری رخ داده است عنوان خواسته «تایید انفساخ»نسبت به «اعلام انفساخ» موجّه تر است.

بیشتر بدانید: نمونه رای تایید انفساخ قرارداد بیع

ارتباط با وکیل دعاوی قراردادها و املاک

شما می توانید جهت اخذ مشاوره و تنظیم لایحه دفاعیه و دادخواست جهت کلیه دعاوی حقوقی ملکی و امور قراردادها از جمله ابطال، فسخ،تایید انفساخ، اقاله،تحویل ملک و تنظیم سند،خلع ید و سایر دعاوی ملکی و قراردادها با شماره تلفن 09123978117 تماس بگیرید.قبول وکالت در پرونده ها صرفاً در پرونده های مربوط به حوزه های قضایی استان های تهران و البرز میسر است.

از ارائه مشاوره رایگان معذوریم.